شرکت TSMC سود سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ را فراتر از انتظارات تحقق بخشید
شرکت TSMC سود سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ را فراتر از انتظارات تحقق بخشید: رونق تراشه‌های هوش مصنوعی کاهش فروش گوشی‌های هوشمند را جبران کرد
شرکت تایوان سمیکنداکتر (TSMC)، بزرگترین تولیدکننده تراشه‌های نیمه‌هادی پیشرفته جهان، در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ عملکرد مالی درخشانی را ثبت کرد و با وجود رکود نسبی بازار گوشی‌های هوشمند، سود خالص خود را ۵۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داد. این موفقیت عمدتاً مدیون تقاضای انفجاری برای تراشه‌های مورد استفاده در فناوری‌های هوش مصنوعی است که کاهش فروش محصولات سنتی مانند گوشی‌های همراه را جبران کرده است. TSMC که تراشه‌های شرکت‌های بزرگی مانند اپل، انویدیا و کوالکام را تولید می‌کند، درآمد سه‌ماهه اول خود را ۴۱.۶ درصد نسبت به سال قبل افزایش داد و به ۸۳۹ میلیارد دلار تایوان (معادل ۲۶.۸۸ میلیارد دلار آمریکا) رساند. در این مقاله به بررسی جزئیات این گزارش مالی، عوامل رشد، چالش‌های پیش رو و تأثیرات آن بر صنعت نیمه‌هادی می‌پردازیم.
TSMC در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ با ثبت درآمد ۸۳۹ میلیارد دلار تایوانی، نه تنها پیش‌بینی‌های تحلیلگران را پشت سر گذاشت، بلکه رشد ۴۱.۶ درصدی سالانه را نیز تجربه کرد. سود خالص این شرکت به ۳۵۴ میلیارد دلار تایوانی (۱۰.۹۲ میلیارد دلار آمریکا) رسید که افزایشی ۵۷ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته نشان می‌دهد. این رشد چشمگیر عمدتاً ناشی از تقاضای بالا برای تراشه‌های پیشرفته ۳ نانومتری و ۵ نانومتری است که در کاربردهای هوش مصنوعی، مراکز داده و ابررایانه‌ها استفاده می‌شوند. بر اساس گزارش گارتنر، هزینه‌های جهانی مرتبط با هوش مصنوعی مولد (GenAI) در سال ۲۰۲۵ حدود ۷۶.۴ درصد رشد خواهد کرد که ۸۰ درصد آن به سخت‌افزارهای مبتنی بر تراشه اختصاص دارد.
از سوی دیگر، TSMC با وجود کاهش تقاضا در بخش گوشی‌های هوشمند، توانست با تمرکز بر بازارهای پررونق هوش مصنوعی و محاسبات高性能 (HPC)، کاهش فروش در بخش محصولات مصرفی را جبران کند. سهم درآمدی بخش هوش مصنوعی از کل درآمد TSMC در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۵ درصد بود که انتظار می‌رود این رقم در سال جاری به ۲۰ درصد برسد. همچنین، بهبود تدریجی بازار گوشی‌های هوشمند، به ویژه در بخش محصولات پرچمدار، به رشد درآمدی این شرکت کمک کرده است. بر اساس داده‌های Counterpoint Research، فروش جهانی گوشی‌های هوشمند در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ نسبت به سال قبل ۳ درصد افزایش یافته است.
TSMC همچنان پیشتاز فناوری‌های ساخت تراشه در جهان است و با توسعه فرآیندهای ۲ نانومتری و ۳ نانومتری، جایگاه خود را به عنوان تامین‌کننده اصلی تراشه‌های پیشرفته تثبیت کرده است. این شرکت در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ تولید انبوه تراشه‌های ۲ نانومتری را آغاز کرد که انتظار می‌رود در نیمه دوم سال به بهره‌برداری کامل برسد. تراشه‌های ۲ نانومتری با بهبود ۱۰ تا ۱۵ درصدی عملکرد و کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی مصرف انرژی نسبت به نسل قبلی، گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربردهای هوش مصنوعی و محاسبات پیشرفته هستند.
با این حال، تولید این تراشه‌های پیشرفته با چالش‌هایی همراه بوده است. هزینه‌های بالای تولید اولیه و بازدهی نسبتاً پایین فرآیند ۲ نانومتری، حاشیه سود عملیاتی TSMC را تحت تأثیر قرار داده است. این شرکت در سه‌ماهه اول، حاشیه سود ناخالص خود را بین ۵۷ تا ۵۹ درصد و حاشیه سود عملیاتی را بین ۴۶.۵ تا ۴۸.۵ درصد اعلام کرد که نسبت به سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۴ کاهش نشان می‌دهد. علاوه بر این، توسعه کارخانه‌های جدید در ایالات متحده، ژاپن و آلمان که هزینه‌های عملیاتی بالاتری نسبت به تایوان دارند، بر سودآوری کوتاه‌مدت شرکت تأثیر گذاشته است.
اگرچه TSMC در سه‌ماهه اول عملکردی درخشان داشت، اما چالش‌های ژئوپلیتیک و تهدید سیاست‌های تجاری دولت دونالد ترامپ می‌تواند آینده این شرکت را تحت تأثیر قرار دهد. در آوریل ۲۰۲۵، دولت ترامپ به طور موقت تعرفه‌های ۳۲ درصدی بر محصولات وارداتی از تایوان را اعمال کرد، اما به دلیل فشار صنعت فناوری، این تعرفه‌ها به حالت تعلیق درآمد. با این حال، بررسی‌های اخیر دولت ترامپ درباره واردات تراشه‌های نیمه‌هادی و احتمال اعمال تعرفه‌های بخشی در یک تا دو ماه آینده، نگرانی‌ها را افزایش داده است.
TSMC که ۷۵ درصد از درآمد خود را از مشتریان آمریکایی مانند اپل و انویدیا کسب می‌کند، به شدت در برابر این تعرفه‌ها آسیب‌پذیر است. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که اعمال تعرفه‌های گسترده می‌تواند هزینه‌های تولید شرکت‌های فناوری آمریکا را به طور قابل توجهی افزایش دهد و تقاضا برای تراشه‌های TSMC را کاهش دهد. علاوه بر این، تنش‌های فزاینده بین آمریکا و چین بر سر فناوری‌های پیشرفته، ممکن است محدودیت‌های صادراتی جدیدی را به همراه داشته باشد که دسترسی TSMC به بازار چین را محدود کند.
TSMC برای مقابله با این چالش‌ها، راهبردهای متعددی را در پیش گرفته است. نخست، این شرکت سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری در توسعه کارخانه‌های جدید در ایالات متحده، ژاپن و آلمان را اعلام کرده است. این سرمایه‌گذاری‌ها نه تنها باعث کاهش وابستگی به تولید در تایوان می‌شود، بلکه موقعیت TSMC را در زنجیره تأمین جهانی تقویت می‌کند. دوم، TSMC در حال مذاکره برای ایجاد یک مشارکت استراتژیک با اینتل است که می‌تواند دسترسی این شرکت به فناوری‌های پیشرفته و بازارهای جدید را افزایش دهد.
علاوه بر این، TSMC به دنبال تنوع بخشیدن به مشتریان خود است. در حالی که اپل حدود ۲۰ درصد از درآمد این شرکت را تشکیل می‌دهد، رشد سریع تقاضا از سوی شرکت‌هایی مانند انویدیا، AMD و کوالکام، وابستگی به یک مشتری واحد را کاهش داده است. انتظار می‌رود سهم درآمدی بخش هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ به ۲۰ درصد برسد که تعادل بیشتری در سبد درآمدی شرکت ایجاد می‌کند.
