کارت گرافیک GeForce RTX 5090 انویدیا در سال 2025 در بازار سیاه چین با قیمت‌هایی تا 5000 دلار به فروش می‌رسد و تقاضایی شبیه به دوران اوج ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است. این عنوان از مقاله‌ای در وب‌سایت Wccftech به تاریخ 9 مارس 2025 برگرفته شده است که توسط تیم تحلیلی این سایت نوشته شده و به افزایش تقاضا برای این GPU در چین به دلیل کاربرد آن در مدل‌های هوش مصنوعی DeepSeek اشاره دارد. در این گزارش آمده که محدودیت‌های دسترسی به تراشه‌های پیشرفته هوش مصنوعی و توانایی RTX 5090 در اجرای محلی این مدل‌ها، باعث شده تا این کارت گرافیک در بازارهای غیرقانونی چین به محصولی پرطرفدار تبدیل شود. در این مقاله، با نگاهی جامع و به‌روز، به بررسی دلایل فروش RTX 5090 در بازار سیاه، عوامل ایجاد تقاضای بالا، ویژگی‌های فنی این کارت گرافیک و تأثیر آن بر بازار جهانی در سال 2025 خواهیم پرداخت. هدف این است که محتوایی منحصربه‌فرد و جذاب ارائه شود که هم برای خوانندگان مفید باشد و هم با رعایت اصول سئو، در جست‌وجوهای مرتبط جایگاه مناسبی کسب کند.
دلایل ظهور بازار سیاه برای RTX 5090 در چین
بازار سیاه برای کارت گرافیک RTX 5090 در چین به دلیل ترکیبی از محدودیت‌های قانونی و نیازهای روبه‌رشد تکنولوژیکی شکل گرفته است. در سال 2025، دولت آمریکا محدودیت‌های شدیدی بر صادرات تراشه‌های پیشرفته به چین اعمال کرده که دسترسی به GPUهای قدرتمند مانند سری Blackwell انویدیا را برای شرکت‌های چینی دشوار کرده است. این محدودیت‌ها، که با هدف کنترل پیشرفت هوش مصنوعی در چین وضع شده‌اند، باعث شده تا نسخه‌های مخصوص بازار چین مانند RTX 5090D با کاهش عملکرد در بخش هوش مصنوعی عرضه شوند. با این حال، مدل اصلی RTX 5090، که در بازار جهانی موجود است، به دلیل قدرت بالای خود در اجرای مدل‌های هوش مصنوعی مانند R1 از DeepSeek، به گزینه‌ای ایده‌آل برای شرکت‌ها و افراد تبدیل شده است. قاچاقچیان تراشه با بهره‌گیری از این شکاف، کارت‌ها را از بازارهای بین‌المللی وارد چین می‌کنند و با قیمت‌هایی که گاهی تا سه برابر قیمت رسمی (حدود 2000 دلار) می‌رسد، به فروش می‌رسانند. این وضعیت یادآور دوران اوج استخراج ارزهای دیجیتال است که تقاضا برای GPUها به‌طور مشابه بازار سیاه را داغ کرده بود، اما این بار، هوش مصنوعی محرک اصلی است.
تقاضای شبیه به دوران کریپتو: نقش هوش مصنوعی
تقاضای بالای RTX 5090 در چین، که به “شبیه دوران کریپتو” توصیف شده، نتیجه رشد سریع صنعت هوش مصنوعی در این کشور است. در مارس 2025، مدل‌های هوش مصنوعی DeepSeek، به‌ویژه R1، به دلیل عملکرد قوی و هزینه پایین‌تر در مقایسه با تراشه‌های اختصاصی هوش مصنوعی، محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. این مدل‌ها برای اجرا به قدرت محاسباتی بالایی نیاز دارند و RTX 5090 با داشتن 32 گیگابایت حافظه GDDR7 و توان پردازشی 3352 TOPS در بخش هوش مصنوعی، گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه و کارآمد محسوب می‌شود. شرکت‌های کوچک و استارتاپ‌های چینی، که به تراشه‌های پیشرفته مانند H100 انویدیا دسترسی ندارند، به این کارت‌های گرافیک مصرفی روی آورده‌اند تا نیازهای خود را برآورده کنند. این موضوع باعث شده که تقاضا برای RTX 5090 در بازار سیاه به اوج برسد و قیمت‌ها به 5000 دلار افزایش یابد. شباهت این وضعیت به دوران کریپتو در این است که هر دو پدیده توسط فناوری‌های نوظهور驱动 شده‌اند و عرضه محدود، سوداگری و قاچاق را تشدید کرده‌اند، اما این بار، هوش مصنوعی به‌جای بلاک‌چین، نیروی محرکه است.
ویژگی‌های فنی RTX 5090 و جذابیت آن
کارت گرافیک GeForce RTX 5090 انویدیا، که در ژانویه 2025 در نمایشگاه CES معرفی شد، با مشخصات فنی برجسته خود توجه زیادی را جلب کرده و دلیل اصلی تقاضای بالای آن در بازار سیاه چین است. این کارت از معماری Blackwell استفاده می‌کند و مجهز به 21,760 هسته CUDA، فرکانس پایه 2010 مگاهرتز (قابل افزایش تا 2410 مگاهرتز) و 32 گیگابایت حافظه GDDR7 با پهنای باند 1.8 ترابایت بر ثانیه است. توان پردازشی آن در بخش هوش مصنوعی به 3352 TOPS می‌رسد که با هسته‌های Tensor نسل پنجم پشتیبانی می‌شود، و در رندر ردیابی پرتو (Ray Tracing) نیز 318 TFLOPS ارائه می‌دهد. این مشخصات، RTX 5090 را به گزینه‌ای ایده‌آل برای اجرای محلی مدل‌های هوش مصنوعی تبدیل کرده، به‌ویژه در مقایسه با نسخه محدودشده RTX 5090D که برای چین طراحی شده و توان هوش مصنوعی آن به 2375 TOPS کاهش یافته است. این تفاوت عملکرد، همراه با دسترسی محدود به نسخه اصلی، ارزش RTX 5090 را در بازار سیاه بالا برده و آن را به محصولی پرطرفدار برای حرفه‌ای‌ها و شرکت‌هایی تبدیل کرده که به دنبال قدرت محاسباتی بدون محدودیت هستند.
محدودیت‌های صادراتی و تأثیر آن بر بازار چین
محدودیت‌های صادراتی آمریکا بر فناوری‌های پیشرفته، نقش کلیدی در شکل‌گیری بازار سیاه RTX 5090 در چین داشته و عرضه قانونی این کارت را مختل کرده است. در سال 2025، دولت آمریکا قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای جلوگیری از دسترسی چین به تراشه‌هایی با توان محاسباتی بالا وضع کرده که شامل GPUهای سری Blackwell انویدیا نیز می‌شود. این محدودیت‌ها به دلیل نگرانی از پیشرفت سریع چین در هوش مصنوعی و کاربردهای نظامی آن اعمال شده‌اند. در نتیجه، انویدیا مجبور به عرضه نسخه‌ای ضعیف‌تر به نام RTX 5090D برای بازار چین شده که عملکرد هوش مصنوعی آن حدود 29 درصد کاهش یافته و قابلیت‌هایی مانند پشتیبانی از چند GPU و اورکلاکینگ را ندارد. این نسخه، اگرچه برای گیمرها مناسب است، اما برای شرکت‌های هوش مصنوعی که به حداکثر توان نیاز دارند، کافی نیست. این شکاف عرضه، قاچاقچیان را تشویق کرده تا RTX 5090 اصلی را از کشورهایی مانند ژاپن، تایوان و تایلند وارد چین کنند و با قیمت‌های نجومی به فروش برسانند، وضعیتی که نشان‌دهنده ناکارآمدی محدودیت‌ها در متوقف کردن دسترسی به فناوری است.
مقایسه با دوران اوج ارزهای دیجیتال
تقاضای “شبیه به کریپتو” برای RTX 5090 شباهت‌ها و تفاوت‌های جالبی با دوران اوج استخراج ارزهای دیجیتال در سال‌های 2017 و 2021 دارد که درک آن به تحلیل این پدیده کمک می‌کند. در آن زمان، GPUهایی مانند GTX 1080 Ti و RTX 3090 به دلیل قدرت محاسباتی‌شان برای استخراج بیت‌کوین و اتریوم، در بازارهای جهانی کمیاب شدند و قیمت‌ها به‌طور مشابه افزایش یافتند. در سال 2025، RTX 5090 نیز به دلیل کاربردش در هوش مصنوعی، با کمبود عرضه و قیمت‌های بالا مواجه شده است. با این حال، تفاوت اصلی در هدف استفاده است؛ در دوران کریپتو، هدف سود مالی از استخراج بود، اما اکنون، شرکت‌ها و افراد از این کارت برای توسعه فناوری هوش مصنوعی استفاده می‌کنند که ارزش بلندمدت‌تری دارد. همچنین، محدودیت‌های صادراتی فعلی، که در زمان کریپتو وجود نداشتند، لایه‌ای از پیچیدگی را اضافه کرده‌اند و قاچاق را به بخشی ضروری از زنجیره تأمین تبدیل کرده‌اند. این مقایسه نشان می‌دهد که چگونه فناوری‌های نوظهور می‌توانند بازار سخت‌افزار را متحول کنند، اما زمینه و پیامدها در هر دوره متفاوت است.
تأثیر بر بازار جهانی و انویدیا
فروش RTX 5090 در بازار سیاه چین تأثیرات گسترده‌ای بر بازار جهانی و استراتژی‌های انویدیا در سال 2025 داشته است. از یک سو، این تقاضا نشان‌دهنده محبوبیت بالای محصولات انویدیا و توانایی آن‌ها در پاسخ به نیازهای متنوع، از گیمینگ تا هوش مصنوعی، است. با این حال، کمبود عرضه در بازارهای قانونی، مانند ژاپن و تایوان، که به دلیل خرید انبوه برای قاچاق به چین رخ داده، نارضایتی گیمرها را به دنبال داشته است. گزارش‌ها نشان می‌دهند که در فوریه 2025، فروشگاه‌های توکیو با هجوم خریداران چینی مواجه شدند و موجودی RTX 5090 به‌سرعت به اتمام رسید، وضعیتی که انویدیا را وادار به هشدار درباره کمبود سهام در زمان عرضه کرد. این موضوع می‌تواند به افزایش قیمت‌ها در بازارهای رسمی و رشد بازار ثانویه منجر شود، چیزی که در گذشته با RTX 4090 نیز دیده شد. برای انویدیا، این وضعیت یک چالش دوگانه است: حفظ رضایت مشتریان قانونی و در عین حال، پایبندی به قوانین صادراتی. این شرکت ممکن است در آینده تولید نسخه‌های محدودشده را افزایش دهد یا با دولت‌ها برای تنظیم بهتر بازار همکاری کند.
پیامدهای اقتصادی و اجتماعی در چین
بازار سیاه RTX 5090 پیامدهای اقتصادی و اجتماعی قابل‌توجهی در چین ایجاد کرده که فراتر از صنعت فناوری است. از نظر اقتصادی، این پدیده به رشد یک اقتصاد زیرزمینی کمک کرده که در آن قاچاقچیان و دلالان سودهای کلانی به جیب می‌زنند. قیمت 5000 دلاری این کارت، که بیش از دو برابر قیمت رسمی آن است، نشان‌دهنده شکاف عرضه و تقاضا و تمایل شرکت‌ها به پرداخت هزینه‌های بالا برای پیشرفت در هوش مصنوعی است. این موضوع می‌تواند به افزایش هزینه‌های عملیاتی برای استارتاپ‌های کوچک منجر شود که به نوبه خود، نوآوری را در بلندمدت تحت تأثیر قرار دهد. از نظر اجتماعی، این وضعیت نابرابری را در دسترسی به فناوری تشدید کرده است؛ در حالی که شرکت‌های بزرگ‌تر می‌توانند این هزینه‌ها را تقبل کنند، افراد و کسب‌وکارهای کوچک‌تر از این رقابت جا می‌مانند. علاوه بر این، قاچاق گسترده می‌تواند به افزایش فعالیت‌های غیرقانونی و نظارت دولتی منجر شود که بر فضای کسب‌وکار تأثیر منفی می‌گذارد. این پیامدها نشان‌دهنده پیچیدگی‌های ناشی از محدودیت‌های جهانی و نیازهای محلی هستند.
آینده RTX 5090 و بازار سیاه
آینده فروش RTX 5090 در بازار سیاه چین به عوامل متعددی بستگی دارد که می‌تواند مسیر این پدیده را تغییر دهد. اگر محدودیت‌های صادراتی آمریکا سخت‌تر شوند، احتمالاً قاچاق افزایش خواهد یافت و قیمت‌ها ممکن است از 5000 دلار نیز فراتر روند. از سوی دیگر، اگر انویدیا تولید نسخه‌های مخصوص چین را افزایش دهد یا DeepSeek مدل‌هایی را توسعه دهد که به توان کمتری نیاز دارند، تقاضا برای مدل اصلی کاهش پیدا خواهد کرد. در مارس 2025، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که با عرضه گسترده‌تر سری RTX 50 در بازار جهانی، عرضه قانونی ممکن است بهبود یابد و فشار بر بازار سیاه را کم کند. با این حال، تا زمانی که شکاف بین نیازهای هوش مصنوعی و دسترسی به سخت‌افزار پیشرفته وجود داشته باشد، بازار سیاه به‌عنوان یک راه‌حل موقت باقی خواهد ماند. این وضعیت همچنین می‌تواند رقبا مانند AMD را تشویق کند تا با عرضه GPUهای مشابه، سهمی از این بازار پرسود به دست آورند و رقابت را در سال‌های آینده افزایش دهند.
نتیجه‌گیری: RTX 5090 در تقاطع فناوری و محدودیت
فروش کارت گرافیک RTX 5090 انویدیا در بازار سیاه چین با قیمت‌هایی تا 5000 دلار، پدیده‌ای است که ریشه در محدودیت‌های صادراتی، رشد هوش مصنوعی و تقاضای بی‌سابقه دارد. این وضعیت، که شباهت‌هایی به دوران کریپتو دارد، نشان‌دهنده قدرت محصولات انویدیا و در عین حال، چالش‌های ناشی از سیاست‌های جهانی است. در سال 2025، RTX 5090 نه‌تنها یک ابزار گیمینگ، بلکه یک کالای استراتژیک در رقابت تکنولوژیکی شده که بازار سیاه را به میدان نبردی برای دسترسی به فناوری تبدیل کرده است.
برای کسب اطلاعات و اخبار روز با ما در بیسلند همراه باشید.
