وزارت دادگستری آمریکا همچنان خواستار فروش کروم توسط گوگل است
در دنیای فناوری و رقابت‌های دیجیتال، بحث انحصار و کنترل بازار توسط شرکت‌های بزرگ همواره یکی از موضوعات داغ بوده است و وزارت دادگستری آمریکا (DOJ) همچنان خواستار فروش کروم، مرورگر محبوب گوگل، به‌عنوان بخشی از تلاش برای مقابله با انحصار این شرکت است. عنوان وزارت دادگستری آمریکا همچنان خواستار فروش کروم توسط گوگل است از مقاله‌ای در وب‌سایت WIRED به تاریخ ۷ مارس ۲۰۲۵ گرفته شده است که توسط نویسنده‌ای به نام مت کروس نوشته شده و به آخرین تحولات در پرونده ضد انحصار گوگل پرداخته است. این مقاله بیان می‌کند که DOJ در پیشنهاد نهایی خود در مارس ۲۰۲۵، همچنان بر فروش کروم تأکید دارد تا دسترسی رقبا به جست‌وجوی آنلاین را بهبود بخشد، اما گوگل این اقدام را تهدیدی برای اقتصاد و امنیت ملی آمریکا می‌داند. در این مقاله، با نگاهی جامع و به‌روز، به بررسی دلایل درخواست وزارت دادگستری برای فروش کروم، پیامدهای احتمالی آن، واکنش‌های گوگل و تأثیرات گسترده‌تر بر صنعت فناوری و کاربران خواهیم پرداخت. هدف این است که محتوایی منحصربه‌فرد و کامل ارائه شود که هم برای خوانندگان جذاب باشد و هم با رعایت اصول سئو، در جست‌وجوهای مرتبط جایگاه خوبی کسب کند.
ریشه‌های درخواست وزارت دادگستری برای فروش کروم
داستان درخواست وزارت دادگستری برای فروش کروم به پرونده‌ای طولانی در مورد انحصار گوگل در بازار جست‌وجوی آنلاین بازمی‌گردد که در آگوست ۲۰۲۴ با حکم قاضی آمت مهتا به اوج خود رسید. این قاضی اعلام کرد که گوگل با قراردادهای انحصاری با شرکت‌هایی مثل اپل و سامسونگ، به‌طور غیرقانونی تسلط خود را بر جست‌وجوی آنلاین حفظ کرده است. گوگل با پرداخت میلیاردها دلار به این شرکت‌ها، تضمین کرده بود که موتور جست‌وجوی آن به‌عنوان گزینه پیش‌فرض در مرورگرها و دستگاه‌ها باقی بماند. کروم، با داشتن حدود ۶۷ درصد از سهم بازار مرورگرها در سال ۲۰۲۵، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نقاط دسترسی به جست‌وجوی گوگل شناخته می‌شود. وزارت دادگستری معتقد است که این مرورگر نه‌تنها ابزاری برای هدایت کاربران به موتور جست‌وجوی گوگل است، بلکه داده‌های ارزشمندی را جمع‌آوری می‌کند که به گوگل در تبلیغات هدفمند و حفظ برتری رقابتی کمک می‌کند. در نوامبر ۲۰۲۴، DOJ پیشنهاد اولیه خود را ارائه داد و در مارس ۲۰۲۵، با وجود تغییر دولت آمریکا و روی کار آمدن دونالد ترامپ، این پیشنهاد را در قالب نهایی تکرار کرد. این درخواست بخشی از تلاش گسترده‌تر برای بازگرداندن رقابت به بازار جست‌وجو است، اما سوالات زیادی درباره عملی بودن و پیامدهای آن مطرح شده است.
چرا کروم هدف اصلی است؟
کروم به‌عنوان هدف اصلی وزارت دادگستری انتخاب شده است، زیرا نقش حیاتی در اکوسیستم گوگل ایفا می‌کند و به‌عنوان دروازه‌ای برای دسترسی به خدمات این شرکت عمل می‌کند. این مرورگر نه‌تنها محبوب‌ترین مرورگر جهان است، بلکه به‌طور پیش‌فرض موتور جست‌وجوی گوگل را به کاربران ارائه می‌دهد و تجربه‌ای یکپارچه با دیگر خدمات گوگل مثل جیمیل، درایو و یوتیوب فراهم می‌کند. وزارت دادگستری در اسناد خود استدلال می‌کند که فروش کروم می‌تواند این چرخه انحصاری را بشکند و به رقبا، مثل بینگ یا داک‌داک‌گو، فرصت دهد تا از طریق یک مرورگر مستقل به کاربران دسترسی پیدا کنند. علاوه بر این، کروم داده‌های کاربری را جمع‌آوری می‌کند که به گوگل امکان می‌دهد تبلیغات خود را دقیق‌تر هدف‌گذاری کند، چیزی که رقبا به آن دسترسی ندارند. DOJ معتقد است که اگر کروم به شرکتی دیگر فروخته شود، این شرکت می‌تواند با موتور جست‌وجوی متفاوتی همکاری کند یا حتی رویکردی نوآورانه در ارائه خدمات جست‌وجو اتخاذ کند. با این حال، پیچیدگی‌های فنی و اقتصادی این پیشنهاد، از جمله آینده پروژه متن‌باز کرومیوم که پایه کروم و بسیاری از مرورگرهای دیگر مثل مایکروسافت اج است، هنوز به‌طور کامل روشن نشده است. این موضوع نشان می‌دهد که هدف DOJ نه‌تنها تغییر مالکیت کروم، بلکه ایجاد تحولی ساختاری در بازار مرورگرها و جست‌وجوست.
واکنش گوگل: دفاع از کروم و هشدار درباره عواقب
گوگل از زمان مطرح شدن این پیشنهاد در نوامبر ۲۰۲۴، به‌طور مداوم با آن مخالفت کرده و در مارس ۲۰۲۵ نیز موضع خود را تغییر نداده است. سخنگوی گوگل، پیتر شوتنفلز، در بیانیه‌ای اعلام کرد که پیشنهاد DOJ فراتر از حکم دادگاه است و به مصرف‌کنندگان، اقتصاد آمریکا و امنیت ملی آسیب خواهد رساند. گوگل استدلال می‌کند که کروم یک محصول رایگان و مبتنی بر پروژه متن‌باز کرومیوم است که بسیاری از شرکت‌ها از آن برای توسعه مرورگرهای خود استفاده می‌کنند. فروش کروم نه‌تنها به اکوسیستم این شرکت آسیب می‌زند، بلکه می‌تواند نوآوری در فناوری مرورگرها را مختل کند، زیرا گوگل بخش بزرگی از توسعه کرومیوم را بر عهده دارد. این شرکت همچنین هشدار داده که جداسازی کروم می‌تواند امنیت کاربران را به خطر بیندازد، زیرا رقبا یا خریداران احتمالی ممکن است نتوانند استانداردهای امنیتی فعلی را حفظ کنند. از نظر اقتصادی، گوگل معتقد است که این اقدام موقعیت آمریکا را در رقابت جهانی فناوری تضعیف می‌کند، به‌ویژه در برابر کشورهایی مثل چین که در حال توسعه فناوری‌های مشابه هستند. در مقابل، DOJ این ادعاها را رد کرده و تأکید دارد که انحصار گوگل مانع نوآوری رقبا شده و فروش کروم می‌تواند رقابت را به بازار بازگرداند.
پیامدهای احتمالی فروش کروم برای کاربران
اگر وزارت دادگستری موفق شود و گوگل مجبور به فروش کروم شود، این تصمیم تأثیرات گسترده‌ای بر تجربه کاربران خواهد داشت که هم جنبه‌های مثبت و هم منفی را در بر می‌گیرد. از یک سو، کاربران ممکن است گزینه‌های بیشتری برای انتخاب موتور جست‌وجو داشته باشند، زیرا مالک جدید کروم می‌تواند با موتورهای دیگری مثل بینگ یا یک شرکت نوظهور همکاری کند. این تغییر می‌تواند تنوع در تجربه مرور وب را افزایش دهد و کاربران را از وابستگی به اکوسیستم گوگل آزاد کند. از سوی دیگر، جدایی کروم از گوگل ممکن است هماهنگی فعلی با خدمات این شرکت مثل جیمیل و درایو را مختل کند، چیزی که بسیاری از کاربران به آن عادت کرده‌اند. همچنین، اگر خریدار کروم شرکتی با منابع کمتر باشد، ممکن است کیفیت به‌روزرسانی‌ها و امنیت کاهش یابد، به‌ویژه اگر توسعه کرومیوم تحت تأثیر قرار گیرد. در مارس ۲۰۲۵، بحث‌هایی درباره خریداران احتمالی مثل مایکروسافت یا یک کنسرسیوم از شرکت‌های فناوری مطرح شده، اما هنوز هیچ سناریوی مشخصی تأیید نشده است. برای کاربران، این تغییر می‌تواند به معنای نیاز به تطبیق با یک مرورگر جدید یا پذیرش تغییراتی باشد که شاید به اندازه کروم فعلی روان و کارآمد نباشد. این عدم اطمینان، یکی از دلایلی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند اجرای این پیشنهاد پیچیده‌تر از آن است که به نظر می‌رسد.
تأثیر بر صنعت فناوری و رقابت در بازار
فروش کروم نه‌تنها بر گوگل و کاربران، بلکه بر کل صنعت فناوری تأثیر خواهد گذاشت و می‌تواند ساختار بازار مرورگرها و جست‌وجو را دگرگون کند. در حال حاضر، کروم با ۶۷ درصد، مایکروسافت اج با ۱۳ درصد و سافاری با ۱۱ درصد، بزرگ‌ترین بازیگران بازار مرورگرها هستند. اگر کروم از گوگل جدا شود، رقبا فرصت خواهند داشت تا سهم بیشتری از این بازار را به دست آورند، به‌ویژه اگر مالک جدید کروم رویکردی متفاوت در پیش بگیرد. این موضوع می‌تواند به نوآوری در مرورگرها منجر شود، مثل اضافه کردن ویژگی‌های حریم خصوصی پیشرفته‌تر یا ادغام با فناوری‌های نوظهور مثل هوش مصنوعی. از سوی دیگر، گوگل ممکن است با از دست دادن کروم، تمرکز خود را بر اندروید و سایر محصولاتش افزایش دهد، که خود می‌تواند به تشدید رقابت در این حوزه‌ها منجر شود. در مارس ۲۰۲۵، برخی تحلیلگران پیش‌بینی کرده‌اند که این اقدام می‌تواند به ظهور بازیگران جدیدی در بازار جست‌وجو کمک کند، اما دیگران معتقدند که گوگل حتی بدون کروم، به لطف تسلط اندروید و قراردادهای پیش‌فرضش، همچنان قدرت خود را حفظ خواهد کرد. این تناقض نشان می‌دهد که فروش کروم به‌تنهایی ممکن است برای شکستن انحصار گوگل کافی نباشد و نیاز به اقدامات گسترده‌تری وجود دارد.
نقش کرومیوم: یک پیچیدگی بزرگ
یکی از جنبه‌های کلیدی که در بحث فروش کروم اغلب نادیده گرفته می‌شود، پروژه متن‌باز کرومیوم است که پایه و اساس کروم و بسیاری از مرورگرهای دیگر مثل اج، اوپرا و بریو است. گوگل بخش عمده‌ای از توسعه کرومیوم را تأمین مالی می‌کند و این پروژه به‌عنوان یک منبع عمومی، به نوآوری در صنعت مرورگرها کمک کرده است. وزارت دادگستری هنوز مشخص نکرده که آیا فروش کروم شامل کرومیوم نیز می‌شود یا خیر، اما این موضوع می‌تواند پیامدهای عمیقی داشته باشد. اگر کرومیوم تحت کنترل گوگل باقی بماند، این شرکت همچنان نفوذ قابل‌توجهی بر بازار مرورگرها خواهد داشت، حتی بدون مالکیت مستقیم کروم. از سوی دیگر، اگر کرومیوم نیز فروخته شود، ممکن است توسعه آن دچار مشکل شود، زیرا شرکت‌های کمی توانایی یا انگیزه لازم برای ادامه این پروژه عظیم را دارند. در ژانویه ۲۰۲۵، گوگل با همکاری بنیاد لینوکس، ابتکاری به نام حامیان مرورگرهای مبتنی بر کرومیوم راه‌اندازی کرد تا نشان دهد این پروژه می‌تواند بدون گوگل نیز ادامه یابد، اما منتقدان این اقدام را تلاشی برای جلب نظر دادگاه می‌دانند. این پیچیدگی، یکی از دلایلی است که کارشناسان معتقدند اجرای پیشنهاد DOJ آسان نخواهد بود و نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد.
دیدگاه‌های سیاسی و تغییرات دولت آمریکا
درخواست فروش کروم در حالی ادامه دارد که دولت آمریکا در ژانویه ۲۰۲۵ با روی کار آمدن دونالد ترامپ دستخوش تغییر شده است. در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، DOJ پرونده ضد انحصار علیه گوگل را آغاز کرد و این روند در دولت بایدن نیز ادامه یافت. با این حال، گوگل امیدوار بود که با بازگشت ترامپ، که اغلب از شرکت‌های فناوری آمریکایی در برابر مقررات سخت‌گیرانه حمایت کرده، این فشارها کاهش یابد. اما پیشنهاد نهایی DOJ در مارس ۲۰۲۵ نشان می‌دهد که تیم جدید، به رهبری گِیل اسلیتر، مسئول بخش ضد انحصار، قصد عقب‌نشینی ندارد. این موضوع می‌تواند به دلیل فشار عمومی برای کنترل غول‌های فناوری یا تمایل دولت جدید به نشان دادن جدیت در مسائل اقتصادی باشد. گوگل در پاسخ، استدلال کرده که این اقدام می‌تواند به رهبری فناوری آمریکا در برابر رقبای جهانی مثل چین آسیب بزند، اما DOJ این ادعا را رد کرده و تأکید دارد که انحصار، خود مانعی برای نوآوری است. این تقابل سیاسی، لایه‌ای دیگر به پرونده اضافه کرده و نتیجه آن را غیرقابل‌پیش‌بینی‌تر کرده است.
گزینه‌های جایگزین و پیشنهادهای گوگل
گوگل در دسامبر ۲۰۲۴ پیشنهادهای خود را برای حل این پرونده ارائه داد که به‌جای فروش کروم، بر تغییرات رفتاری تمرکز داشت. این پیشنهادها شامل پایان دادن به قراردادهای انحصاری با شرکت‌هایی مثل اپل برای سه سال و دادن امکان تغییر موتور جست‌وجوی پیش‌فرض به شرکا هر ۱۲ ماه یک‌بار بود. گوگل معتقد است که این اقدامات می‌تواند رقابت را افزایش دهد، بدون اینکه به ساختار اصلی شرکت یا تجربه کاربران آسیب بزند. در مقابل، DOJ این پیشنهادها را ناکافی می‌داند و تأکید دارد که تغییرات ساختاری، مثل فروش کروم، برای رفع انحصار ضروری است. این اختلاف دیدگاه، نشان‌دهنده شکاف عمیق بین دو طرف است که قاضی مهتا باید در جلسات آوریل ۲۰۲۵ درباره آن تصمیم‌گیری کند. برخی کارشناسان معتقدند که ممکن است راه‌حلی میانه، مثل الزام گوگل به اشتراک‌گذاری داده‌ها با رقبا یا جداسازی بخشی از کروم بدون فروش کامل، به‌عنوان مصالحه مطرح شود، اما هنوز هیچ اجماعی وجود ندارد.
آینده بازار جست‌وجو و مرورگرها
فروش کروم یا هر تصمیم دیگری در این پرونده، تأثیرات بلندمدتی بر بازار جست‌وجو و مرورگرها خواهد داشت که فراتر از گوگل و آمریکا خواهد بود. در سال ۲۰۲۵، جست‌وجوی آنلاین همچنان ستون فقرات اقتصاد دیجیتال است و مرورگرها به‌عنوان دروازه‌های اصلی این فضا شناخته می‌شوند. اگر کروم فروخته شود، ممکن است شاهد ظهور مدل‌های جدیدی از مرورگرها باشیم که بر حریم خصوصی یا ادغام با هوش مصنوعی تمرکز دارند. از سوی دیگر، اگر گوگل کنترل خود را حفظ کند، رقبا باید راه‌های خلاقانه‌تری برای رقابت پیدا کنند، شاید از طریق سرمایه‌گذاری در سیستم‌عامل‌ها یا پلتفرم‌های جایگزین. در سطح جهانی، کشورهایی مثل اتحادیه اروپا که خود قوانین سخت‌گیرانه‌ای علیه گوگل وضع کرده‌اند، ممکن است از این پرونده به‌عنوان الگویی برای اقدامات خود استفاده کنند. این تحولات می‌تواند به تغییراتی در نحوه تعامل ما با اینترنت منجر شود، از جمله نحوه جست‌وجو، تبلیغات و حفظ حریم خصوصی. در هر صورت، این پرونده نشان‌دهنده آغاز عصری جدید در تنظیم‌گری فناوری است که در آن دولت‌ها نقش فعال‌تری در شکل‌دهی به بازارها ایفا می‌کنند.
نتیجه‌گیری: آیا فروش کروم راه‌حل نهایی است؟
درخواست وزارت دادگستری آمریکا برای فروش کروم توسط گوگل، یکی از مهم‌ترین چالش‌های این شرکت در دهه‌های اخیر است که می‌تواند آینده جست‌وجوی آنلاین و مرورگرها را تغییر دهد. این اقدام با هدف شکستن انحصار گوگل و بازگرداندن رقابت به بازار مطرح شده، اما با مخالفت شدید گوگل و پیچیدگی‌های فنی و اقتصادی همراه است. برای کاربران، این تصمیم می‌تواند به معنای گزینه‌های بیشتر یا تجربه‌ای متفاوت باشد، در حالی که برای صنعت فناوری، نویدبخش نوآوری یا اختلال است. در مارس ۲۰۲۵، با نزدیک شدن به جلسات نهایی دادگاه، هنوز مشخص نیست که آیا کروم واقعاً فروخته خواهد شد یا راه‌حلی دیگر در پیش گرفته می‌شود، اما آنچه مسلم است، این است که این پرونده نقطه عطفی در رابطه بین فناوری و قانون خواهد بود.
